Czym jest dylatacja i w jakim celu się ją wykonuje?
Każdy budynek sadowiony jest na naturalnym gruncie, który należy odpowiednio wcześniej przygotować (zagęścić i utwardzić), aby w efekcie nie dochodziło do osiadania i związanych z tym ruchów wertykalnych. Niestety zdarza się jednak, że takie ruchy występują spotęgowane dodatkowo kurczeniem się surowców użytych do wykończenia pomieszczeń w trakcie utwardzania zastosowanych mieszanek betonowych. Wtedy na podłodze mogą pojawić się rysy, pęknięcia czy szczeliny. Jeśli chcesz im zapobiec, bardzo dobrym pomysłem będzie dylatacja posadzki. Polega ona na wytworzeniu szczelin, które zapobiegną pęknięciom powierzchni. Ich układ zależy od tego, z jaką wylewką mamy do czynienia.
Dylatacja to najprościej mówiąc nacięcie betonu które powinno być wykonane do 48 godzin po wylaniu betonu na głębokość co najmniej 1/3 grubości płyty betonowej. Nacięcie to w następnych krokach możemy uszczelnić i aby to zrobić należy umieścić sznur z pianki polipropylenowej w szczelinie dylatacji po czym wypełniamy ją od góry profesjonalną masą uszczelniającą. Istnieje też możliwość zrobienia tak zwanej dylatacji konstrukcyjnej (np. w miejscu połączenia 2 budynków) bez użycia surowca uszczelniającego; w ten sposób dylatacja ma więcej miejsca, by się kurczyć i rozkurczać, takie rozwiązanie może też być przydatne w miejscach, gdzie występują duże wahania temperatury.
Dylatacje i ich rodzaje
Istnieją różne rodzaje dylatacji posadzek. Dzielimy je ze względu na sposób wykonania oraz cel, w jakim zostały zrobione. Do najbardziej popularnych należą:
- technologiczne (inaczej przeciw-skurczowe) – zapobiegają naturalnym efektom kurczenia lub rozkurczania się materiałów budowlanych. Jest wręcz konieczna w przypadku wylewek betonowych.
- konstrukcyjne - taka dylatacja wydziela poszczególne części budynku (często „dostawiane” w innym czasie), co powoduje dużo większe naprężenia i ruchy na styku tych obiektów. Dylatacja konstrukcyjna może być wykonana ze stali nierdzewnej.
- pośrednie - wykonuje się ją w betonie aby podzielić go na mniejsze fragmenty, które pełnią funkcję amortyzacyjną.
- przeciwdrganiowe – minimalizuje szkodliwy wpływ drgań na konstrukcję budowli. Bardzo często wykorzystuje się ją w budynkach położonych niedaleko kopalń,
- termiczne – zmniejsza odkształcenia materiału, które mogą pojawić się na skutek wahań temperatury. Przeważnie wykorzystywana jest podczas budowy mostów czy torów kolejowych,
- uszczelniające – stosowane w przypadku budynków lub parkingów wielokondygnacyjnych gdzie w punktach konstrukcyjnych dochodzi do przecieku stropów powodując zalewanie niższych kondygnacji. Taki rodzaj dylatacji wykonany jest z wysokogatunkowej gumy (membrany) która wklejana jest w newralgicznym miejscu przy zastosowaniu odpowiednio dobranych żywic epoksydowych
- obwodowe - robi się ją na styku posadzki ze ścianami czy schodami, z reguły do ściany przykleja się taśmę z pianki dylatacyjnej przed wylaniem betonu. W przypadku systemów epoksydowych takie miejsce można później zabezpieczyć wykonując cokolik systemowy (koniecznie układany na płytce dylatacyjnej) lub listwami przypodłogowymi.
Przed wykonaniem dylatacji warto wziąć pod uwagę stopień planowanej eksploatacji podłoża i rodzaj materiału którym pokryjesz jego powierzchnię.
Dylatacje, a rodzaj zastosowanego podłoża
Dobrze zaprojektowana posadzka jest kluczem do bezawaryjnego funkcjonowania każdego zakładu, hali produkcyjnej, magazynowej, biura czy też mieszkania. W projekcie znajdziemy informację dotyczącą koniecznych parametrów podłoża do wybranego wykończenia posadzkowego. Podłoże może być wykonane na zasadzie klasycznej płyty betonowej z uwzględnieniem wszystkich parametrów wyznaczonych przez architekta ale też można go wykonać z betonu półsuchego, jastrychu cementowego i anhydrytowego. Są one w różnym stopniu odporne na ściskanie ale mają też również różną wytrzymałość mechaniczną. Od tego, jakie wybierzemy podłoże pod naszą posadzkę, zależy sposób wykonania dylatacji. W przypadku podkładu z betonu szczeliny dylatacyjne powinny dzielić podłoże na fragmenty nie większe niż 30-36 m2.
Po wylaniu odpowiedniego podłoża czas wykonać szczeliny dylatacyjne których szerokość może wahać się pomiędzy 7 mm do 20mm.
Czym wypełnić dylatacje?
Przeważnie ostatnim etapem prac nad systemem szczelin dylatacyjnych jest wypełnienie ich za pomocą:
- pirofesjonalnej masy dylatacyjnej – takie rozwiązanie zabezpiecza podłoże przed działaniem wilgoci i jest najczęściej stosowane
- wkładki wypełniającej – często wykonywane są z PCW w wielu kolorach
- listew lub profili dylatacyjnych – ma walory ozdobne również w wielu kolorach
Wybór uszczelniacza zależy przede wszystkim od przeznaczenia pomieszczeń lub hal produkcyjnych, rodzaju produkcji, planowanych obciążeń mechanicznych i statycznych, warunków atmosferycznych (jeśli wykonywane są na zewnątrz), materiału z którego wykonane jest podłoże oraz efektów estetyczno - dekoracyjnych.
